/>
เสื่อกกประดับดอกไม้สวยๆ พวงหรีดมากประโยชน์
เสื่อกกผลิตจากต้นกกเส้นละเอียดมาจากพืชธรรมชาติที่ขึ้นอยู่ทั่วทุกภูมิภาค งานทอเสื่อเป็นวัฒนธรรมทางภูมิปัญญาของท้องถิ่นทำงานกันในครอบครัว ขั้นตอนการผลิตเสื่อกกเป็นการนำต้นกกมาแปรรูปให้เป็นเส้นๆ นำไปย้อมสีหรือปล่อยสีให้เป็นธรรมชาติ แล้วจึงใช้เครื่องจักรในการทอในปัจจุบัน และด้วยสังคมไทยเสื่อเหมามากะสำหรับปูนั่งในกิจกรรมต่างๆ เป็นของฝากของที่ระลึก ใช้ในกิจกรรมวัด ศาลาสวดอภิธรรม ฯลฯ ใช้ประโยชน์ต่างๆได้มากมาย เสื่อกกเป็นงานฝีมือเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่สำคัญ แต่กว่าจะได้เสื่อหนึ่งฝืนนั้นใช้เวลานาน ในอดีตที่ใช้การทอมือปัจจุบันอาจจะหาแหล่งทอมือไม่ได้แล้ว เปลี่ยนมาใช้การท่อด้วยเครื่องกันมาก เสื่อกกมีข้อดีตรงที่ว่าไม่ต้องใช้พลาสติกใช้ต้นกกซึ่งเป็นวัตถุดิบจากธรรมชาติ
ภูมิปัญญาการทอเสื่อกก (19 ส.ค. 63) ช่อง thaipbs รายการทุกทิศทั่วไทยถ่ายทอดเรื่องราวการทอเสื่อกก ของกลุ่มกลุ่มผู้สูงอายุที่ ต.ท่าดินดำ อ.ชัยบาดาล จ.ลพบุรี
การย้อมสี
การจักสานต้นกกส่วนใหญ่ใช้สีสังเคราะห์เป็นส่วนมาก สีย้อมเหล่านี้ถูกสร้างขึ้นผ่านกระบวนการทางเคมีที่เกี่ยวข้องกับการใช้ผลพลอยได้จากปิโตรเลียม อย่างไรก็ตามบางชนิดอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมและต่อมนุษย์ ในขณะที่บางชนิดสร้างขึ้นโดยคำนึงถึงความปลอดภัยยั่งยืน กระบวนการย้อมสีทำเส้นใยต้องสามารถทนต่อปัจจัยแวดล้อมต่างๆ จึงจะเชื่อถือได้ ซึ่งรวมถึงความทนทานต่อการซีดจางของแสงแดด รวมถึงสามารถทนต่ออุณหภูมิสูงได้ และเส้นใยที่มีสีจะต้องสามารถทนต่อการซักและการสึกหรอรูปแบบอื่นๆ ได้โดยไม่ทำให้สีซีดจาง
อ่านต่อได้ที่ lib3.dss.go.th การย้อมสีเส้นกกด้วยสีธรรมชาติ สำนักเทคโนโลยีชุมชน
การทอมือ
เสื่อเป็นของใช้ในครัวเรือนนี้เป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิตของคนไทยมาช้านาน การทอมือตามขั้นตอนการผลิตเป็นกระบวนการที่ต้องพิถีพิถันและใช้เวลานานในการทอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้เทคนิคการทอแบบดั้งเดิม วิธีการนี้เกี่ยวข้องกับการใช้ "กี่" ในการทอเสื่อ และต้องใช้ทักษะและความพยายามอย่างมาก ในการเริ่มต้นต้องจัดแนวเชือกอย่างพิถีพิถันเพื่อให้ได้รูปแบบและความยาวที่ต้องการ ซึ่งเป็นงานที่ท้าทายใจต้องเย็น ทำงานเพียงคนเดียวไม่ได้ต้องมีผู้ช่วยทำงานร่วมกัน โดยคนหนึ่งสอดเส้นกกและอีกคนควบคุมฟืนเพื่อสานเส้นกกเข้าด้วยกันทีละคน ทำให้ใช้เวลานานไม่น้อยกว่า 1 วัน ซึ่งกว่าจะได้เสื่ออกมาก 1 ผืน และอาจต้องใช้เวลาถึง 3-4วันในการที่จะได้เสื่อ 1 ผืน หลักๆคือในทอเสื่อต้องประณีต ถึงแม้เป็นงานที่ไม่หนักแต่เป็นงานที่ต้องใช้เวลาเพื่อผลิต
การทอเครื่อง
ทีมวิจัย ม.นครพนม พัฒนานวัตกรรมเพิ่มศักยภาพการผลิต 4 เท่า ทีมงานประกอบด้วย นายคมศักดิ์ หาญใจ อาจารย์ประจำสาขาวิชาวิศวกรรมอุตสาหการ นายสิทธิชัย เจริญรัตน์ และนายเกียรติพงษ์ อ่อนบาตร อาจารย์ประจำสาขาวิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรม คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม ได้นำ "เครื่องทอเสื่อกกแบบต่อเนื่อง" ซึ่งเป็นผลงานสิ่งประดิษฐ์ที่ช่วยเพิ่มกำลังการผลิตให้กับชาวบ้านได้ถึง 4 เท่า
หัวหน้าทีมวิจัยของมหาวิทยาลัยนครพนมเล่าว่า ต้องใช้เวลากว่า 3 ปีในการเยี่ยมชมภาคสนามและร่วมมือกับนักศึกษาเพื่อระบุและจัดการกับข้อกังวลของชุมชนท้องถิ่นก่อนที่จะเปิดตัวเครื่องจักรใหม่ การออกแบบการทำงานของเครื่องจักรเป็นไปตามหลักวิศวกรรมอุตสาหการ และปรับแต่งให้ตรงกับความต้องการเฉพาะของช่างทอ มีช่องสำหรับเก็บเสื่อทออย่างเป็นระบบ ทำให้ไม่ต้องใช้เชือกใหม่ และรับประกันความตึงที่สม่ำเสมอด้วยความหนืดสามระดับ ความสูงของเครื่องทอผ้ายังได้รับการปรับให้เหมาะสมเพื่อความสบายของผู้ทอ โดยให้อยู่ในระดับเดียวกับเครื่องในระหว่างการใช้งาน กลไกของอุปกรณ์นี้จะไม่คลายความตึงของเชือก ทำให้ช่างทอทำงานได้สะดวก การปรับระดับเป็นงานที่ไม่ซับซ้อนต้องใช้คนงานเพียงคนเดียว ส่งผลให้พื้นที่ทอผ้าลดลงเหมาะสำหรับวิสาหกิจชุมชนในชนบท
พวงหรีดเสื่อประดับดอกไม้สวยๆ
มีประโยชน์ใช้งานได้จริงหลังเสร็จงานพิธี นำไปถวายวัด โรงเรียน มูลนิธิหรือจะนำไปใช้งานได้เช่นกัน พวงหรีดเสื่อประดับด้วยดอกไม้ประดิษฐ์โทนสีต่างๆ พร้อมป้ายคาดข้อความชัดเจนมีขนาดใหญ่ พวงหรีดเสื่อเราใช้เสื่อมาจากธรรมชาติต้นกก ซึ่งต้นกกนั้นจะพบเห็นได้ทุกภูมิภาคเป็นวัตถุดิบจากธรรมชาติ ไม่ได้ใช้พลาสติก เสื่อที่เรานำมาใช้จะมาจากจังหวัดมหาสารคามเป็นเสื่อกกทอเครื่อง ไร้รอยต่อ ลายน้ำตาล ลายขาว มีขนาด 90x180cm. เนื้อเสื่อทอแน่นมีกลิ่นหอมอ่อนๆให้ความรู้สึกประทับใจ
ตัวอย่างสินค้า
รายละเอียด
- เสื่อกกทอเครื่อง เนื้อเเน่น ละเอียด
- ขนาดเสื่อ 90x180ซม.
- ม้วนเก็บง่ายนำหนักเบา พกพาสะดวกง่าย
- กกแท้100%
ประโยชน์ของต้นกกนอกจากเสื่อ
ต้นกกนำมาบำบัดน้ำเสียหรือปรับสมดุลแร่ธาตุในแม่น้ำ ลำคลอง นอกจากนี้ต้นกกยังสามารถนำมาถักเป็น กระเป่า รองเท้า หมวก ปกสมุดจดบันทึก หมอนรองคอ พวงกุญแจ เป็นสินค้า OTOP ของชุมชนเป็นการสร้างรายได้ หรือนำมาทำเป็นยารักษาโรคภัยไข้เจ็บได้ และปลูกตกแต่งบริเวณริมสระน้ำ
ต้นกกกับการรักษาโรค
ต้นกกสามารถนำมาทำเป็นยารักษาโรคเล็กๆน้อยๆ ซึ่งเรานำมาใช้ได้หลายส่วนเช่น บริเวณลำต้นของต้นกกจะมีรสชาติที่จืดเย็น นำต้นสดมาต้มเพื่อดื่ม ใช้เพื่อรักษาโรคท่อน้ำดีอักเสบ และขับน้ำดีออกมา ส่วนใบของต้นกก นำมาตำแล้วมาพอกไว้ที่บริเวณแผลสด เพื่อป้องกันเชื้อโรคหรือพยาธิเข้าบาดแผล(ไม่แนะนำในปัจจุบัน เนื่องจากมีเบตาดีนหาซื้อได้ง่ายแผลหายเร็วกว่า) เหง้าของต้นกกนำมาต้มเพื่อดื่มจะมีรสขม หรือตำบดให้ละเอียดเป็นผงละลายด้วยน้ำร้อนเพื่อดื่ม เป็นการบำรุงธาตุในร่างกาย ส่วนดอกของต้นกก มีรสชาติที่ฝาดเย็น ให้นำดอกมาต้มอมไว้เป็นการรักษาแผลพุพองภายในช่องปาก ส่วนรากขับโลหิตที่เน่าเสียให้คั้นเอาแต่น้ำ
